UBND TP HCM vừa ban hành Quyết định số 26/2025 về quản lý, sử dụng nhà chung cư, trong đó có nội dung đáng chú ý về việc siết chặt quản lý và sử dụng nhà chung cư, đặc biệt là hoạt động cho thuê căn hộ lưu trú du lịch ngắn ngày.
Chung cư chỉ để ở
Quyết định 26 đã cụ thể hóa quy định tại Luật Nhà ở có hiệu lực từ ngày 1-8-2024: Cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở.
Theo đó, chỉ những dự án có chức năng hỗn hợp, trong đó có loại hình căn hộ du lịch, mới được phép cho thuê ngắn hạn. Điều này có nghĩa là các chung cư thông thường sẽ không còn "cửa" để hoạt động kinh doanh lưu trú theo ngày hoặc theo giờ. Các tổ chức, cá nhân muốn kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định, bao gồm việc đăng ký kinh doanh đúng ngành nghề có điều kiện và thực hiện khai báo tạm trú cho khách thuê.
Quy định cũng yêu cầu chủ nhà chỉ được cho thuê căn hộ với mục đích để ở và phải có hợp đồng thuê rõ ràng giữa hai bên. Dù không bắt buộc công chứng, hợp đồng này vẫn là căn cứ pháp lý để xử lý trách nhiệm trong trường hợp người thuê sử dụng căn hộ vào mục đích khác, như lưu trú du lịch. Ban quản trị chung cư và đơn vị quản lý vận hành có trách nhiệm kiểm soát việc tuân thủ quy định này, bảo đảm an ninh trật tự trong tòa nhà và tránh ảnh hưởng đến cư dân.
Ban quản lý chung cư phải quyết liệt
Theo khảo sát của phóng viên Báo Người Lao Động, tại một số chung cư ở quận 4 - khu vực từng rất sôi động về dịch vụ cho thuê căn hộ ngắn ngày - không còn cảnh du khách ra vào đông đúc như trước.
Tại chung cư Millennium (đường Bến Vân Đồn), khu vực sảnh vắng vẻ. Chị Xuyến, một cư dân tại chung cư này, cho biết việc dịch vụ cho thuê ngắn ngày có tiếp diễn hay không phụ thuộc nhiều vào sự kiểm soát của ban quản lý. "Nếu ban quản lý quyết liệt, họ sẽ không cho bất kỳ ai dẫn khách vào lưu trú" - chị Xuyến nhận định.
Chị Nguyễn Thảo, chủ một căn hộ cho thuê tại một dự án cũng trên đường Bến Vân Đồn (quận 4), cho biết trước đây, chị từng ký hợp đồng với một đơn vị chuyên kinh doanh dịch vụ lưu trú ngắn hạn. Tuy nhiên, khi Luật Nhà ở 2023 có hiệu lực, chị đã chủ động yêu cầu bên thuê thu xếp trả lại nhà.
Theo chị Thảo, có không ít trường hợp đã đầu tư lớn cho mô hình cho thuê ngắn ngày, ký hợp đồng dài hạn lên đến 5 năm nhưng chưa thu hồi vốn, dù thiệt thòi vẫn buộc phải chấp nhận. "Ban quản lý chung cư kiểm soát chặt thì hoạt động này không thể duy trì" - chị Thảo nhìn nhận.
Tại quận 1, chị Mai Tâm - chủ một căn hộ cao cấp - khi rao cho thuê đã ghi rõ: "Cho thuê căn hộ tầng cao, đầy đủ nội thất. Giá thuê 26 triệu đồng/tháng. Chỉ cho khách thuê dài hạn, không cho thuê Airbnb hoặc cho thuê lại". Theo chị Tâm, việc thông báo rõ ngay từ đầu giúp tránh phiền phức về sau.
Chị Hà Đinh, Trưởng Ban Quản trị một chung cư tại khu đô thị Vinhomes Central Park (quận Bình Thạnh), cho biết hầu hết cư dân không muốn bị làm phiền, chia sẻ tiện ích hoặc mất an toàn vì khách thuê ngắn ngày. Do đó, Ban Quản trị chung cư luôn phản đối loại hình này.
Cần lộ trình để thích nghi
Ông Nguyễn Văn Dũng, Tổng Giám đốc Công ty CP Savista Holdings, cho biết trước đây, khi chưa có quy định rõ ràng, dịch vụ cho thuê căn hộ ngắn ngày phát triển mạnh, gây nhiều tranh cãi giữa cư dân và ban quản lý chung cư. Từ khi Luật Nhà ở 2023 có hiệu lực, gần đây là Quyết định 26 của TP HCM, các chung cư phải áp dụng triệt để. "Dù vậy, cần có lộ trình hướng dẫn để các chủ căn hộ và khách thuê hiểu và thực hiện, tránh cảm giác bị ép buộc. Các dự án có mô hình căn hộ hỗn hợp, trong đó có condotel, vẫn được phép cho thuê ngắn ngày" - ông Dũng đề nghị.
Ông Dũng cũng cho rằng việc cấm kinh doanh căn hộ du lịch trong chung cư này nhằm bảo vệ cư dân khỏi các vấn đề an ninh, mất cắp, cháy nổ và các tệ nạn xã hội. "Nhiều người sẽ phản ứng, nhưng theo thời gian, họ sẽ hiểu và thích nghi dần" - ông Dũng nói.
Theo ông Tạ Trung Kiên, Giám đốc Công ty Bất động sản Wowhome, trước đây một số đơn vị chuyên thuê và cho thuê lại căn hộ ở quận 4, quận 2... đã chuyển hướng sang quận 7, khu Phú Mỹ Hưng khi bị kiểm soát chặt. Tuy nhiên, với quy định mới từ UBND TP HCM, dịch vụ này chắc chắn sẽ dần chấm dứt.
